Τουριστική «Ανάπτυξη» και πολίτες - Το παράδειγμα της Σύρου

Τουριστική «Ανάπτυξη» και πολίτες

Το παράδειγμα της Σύρου

Όπως είναι γνωστό, μια και το επαναλαμβάνουν συνεχώς οι πολιτικές και οικονομικές ελίτ, ο τουρισμός αποτελεί τη «βαρειά βιομηχανία» μας. Και αυτό, γιατί με την αποδιάρθρωση της παραγωγικής δομής που έφερε η ένταξη μας στην ΕΕ (την οποία κάποιοι, ακόμη και δηλώνοντες αριστεροί, θεωρούν μάλιστα εθνοσωτήρια!), σήμερα δεν διαθέτουμε σημαντική βιομηχανία ―ούτε βαριά ούτε ελαφριά― ενώ ο αγροτικός τομέας συρρικνώνεται συνεχώς και οι τέως αγρότες συνωστίζονται και αυτοί στις υπηρεσίες και τα αστικά κέντρα[1]. Και φυσικά, ο τουρισμός δέχεται βαρύ πλήγμα εφέτος από την κρίση που θα έχει αντίκτυπο σε όλη την υπόλοιπη οικονομία, αποδείχνοντας, όπως από χρόνια προειδοποιούσαμε από τη στήλη αυτή, τoν αστάθμητο χαρακτήρα αυτής της μορφής εσόδων που εξαρτάται απόλυτα από συγκυριακούς οικονομικούς παράγοντες και ―σύντομα― και από παράγοντες μονιμότερου χαρακτήρα, τους κλιματικούς, που δημιουργεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Βεβαίως, η κρίση επηρεάζει επίσης και χώρες με ισχυρή παραγωγική δομή, αλλά εκεί οι λαοί μπορούν να στραφούν στα εγχώρια προϊόντα, ενώ εμείς, που εισάγουμε τα πάντα, στρεφόμαστε στον...εξωτερικό δανεισμό.

Όμως, πέρα από τους συγκυριακούς οικονομικούς και τους επερχόμενους κλιματικούς παράγοντες, ο τουρισμός μας αυξανόμενα πληρώνει τη σημερινή ασύδοτη «ανάπτυξη» του, εξαιτίας της επιδείνωσης των υπηρεσιών που προσφέρει η χώρα μας, σε σχέση με τον συνεχώς εντεινόμενο ανταγωνισμό από γειτονικές χώρες. Αλλά δεν είναι μόνο οι τουρίστες και οι παραθεριστές που πληρώνουν την τιμή της δήθεν ανάπτυξης. Πολύ σημαντικότερη είναι η τιμή που πληρώνουν οι ίδιοι οι μόνιμοι κάτοικοι των τουριστικών περιοχών, όχι μόνο άμεσα, εάν δηλαδή είναι και αυτοί αναμιγμένοι στο τουριστικό κύκλωμα, αλλά και έμμεσα, από τις συνέπειες της «ανάπτυξης» αυτής.

Η Σύρος προσφέρεται σαν καλό σχετικό παράδειγμα προς εξέταση γιατί, ως πρωτεύουσα των Κυκλάδων, έχει ένα σημαντικό μόνιμο πληθυσμό. Πέρα όμως από αυτό, το νησί αποτελεί μοναδική σύνθεση φυσικού τοπίου και πολιτιστικού στοιχείου που την χαρακτηρίζει και την διαφοροποιεί σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο νησί παρόμοιου μεγέθους. Οι παραθεριστές έρχονται στο νησί ακριβώς για να χαρούν τον πολιτισμό της Σύρου, που δεν περιλαμβάνει βέβαια μόνο την λαμπρή αρχιτεκτονική κληρονομιά της αλλά και αυτόν των ίδιων των Συριανών (που δύσκολα συναντά κανείς σε άλλο νησί), πέρα από το φυσικό της τοπίο. Είναι όμως ιδιαίτερα επώδυνο γι’ αυτούς που παρακολουθούν την εξέλιξη της τα τελευταία χρόνια ότι αυτό ακριβώς το πολιτισμένο περιβάλλον συνεχώς συρρικνώνεται. Και αυτό, γιατί φαίνεται κάποιοι επιχειρηματίες, αλλά και δημόσιες αρχές και δήμοι, βλέπουν τον τουρισμό απλώς σαν μια προσοδοφόρα «μπίζνα», χωρίς να σκέφτονται τις συνέπειες της «ανάπτυξης» που επιβάλλουν στο νησί (σε κατοίκους και παραθεριστές που κυρίως είναι Έλληνες) για χάρη κάποιων πρόσκαιρων, σε τελική ανάλυση, εσόδων. Έτσι, αν κάποτε στο όνομα ενός (ανύπαρκτου) Θεού κάποιοι κατάστρεφαν πολιτιστικά μνημεία όπως ο Παρθενώνας, σήμερα οι απόγονοι τους κάνουν το ίδιο, με ανάλογη μανία, στο όνομα ενός νέου (πολύ υπαρκτού) Θεού που λέγεται χρήμα.

Αναφέρω ενδεικτικά: Το κυκλοφοριακό χάος, που παρατηρείται σε κάθε νησί το καλοκαίρι, γίνεται ιδιαίτερα επώδυνο όταν ουσιαστικά καταστρέφει ένα αρχιτεκτονικό επίτευγμα όπως η Ερμούπολη, απλώς διότι δεν έχει καθιερωθεί ―όπως έχει γίνει π.χ. σε πόλεις της Βόρειας Ιταλίας― η έννοια τού «ιστορικού κέντρου», όπου μόνο τα απαραίτητα ΔΧ αυτοκίνητα θα μπορούσαν να κινούνται. Τον άναρχο οικοδομικό οργασμό που μάλιστα εντείνεται συνήθως στην περίοδο αιχμής το καλοκαίρι. Τις συχνές διακοπές του ηλεκτρικού που ταλαιπωρούν ντόπιους αλλά και παραθεριστές κ.λπ. Όμως, όλα αυτά, που είναι άλλωστε χαρακτηριστικά κάθε νησιού μας, αλλά απλώς φαίνονται εντονότερα σε ένα νησί με μοναδικό πολιτιστικό χαρακτήρα όπως η Σύρα, σχεδόν ωχριούν μπροστά στη νέα βαρβαρότητα: την ηχορύπανση που αυξανόμενα γίνεται απειλητική και ενοχλητικότερη.

Έτσι, δεν έφθαναν οι «συνήθεις ύποπτοι» (μηχανάκια χωρίς σιγαστήρες, κυνηγοί κ.λπ.) τώρα προστίθενται και τα θορυβώδη «καταστήματα διασκέδασης» που λυμαίνονται όλη την τουριστική Ελλάδα (και όχι μόνο!). Στη Σύρα, κάποιοι επιχειρηματίες, με την σκανδαλώδη υποστήριξη τοπικής εφημερίδας[2], απαιτούν το... δικαίωμα στην ηχορύπανση, δηλαδή το «δικαίωμα» παραβίασης ακόμη και των υπαρχουσών (ελλιπών) ρυθμίσεων για την ηχορύπανση και τα ντεσιμπέλ ―που ισχύουν βέβαια ανεξάρτητα από τις ώρες κοινής ησυχίας. Για χάρη, λοιπόν, υποτίθεται της διασκέδασης των νέων και για να μην μετατραπεί δήθεν η Σύρος σε «ερημητήριο» για τους συνταξιούχους, κάποια υπαίθρια κλαμπ, με τακτικά beach parties, καταστρέφουν μαγευτικές παραλίες και εξαναγκάζουν λουόμενους αλλά και μόνιμους κάτοικους και παραθεριστές στον περιβάλλοντα χώρο να γίνονται ―ως προς τον εκκωφαντικό θόρυβο― ακούσιοι πελάτες, γεγονός που ήδη έχει προκαλέσει σωρεία διαμαρτυριών και καταγγελιών, ενώ άλλοι απλώς «ψηφίζουν με τα πόδια»! Στη πραγματικότητα, βέβαια, το θέμα δεν είναι να θυσιαστεί η διασκέδαση των νέων, όπως το παρουσιάζουν προς εξαπάτηση τους, αλλά να θυσιαστούν κάποια από τα κέρδη και να υποχρεωθούν οι επιχειρηματίες να εγκαταστήσουν την κατάλληλη υποδομή (διπλές τζαμαρίες απομόνωσης του ήχου κ.λπ.) ώστε ν’ απολαμβάνουν οι νέοι την διασκέδαση τους χωρίς να ενοχλούν ολόκληρη την περιοχή.

Το παράδειγμα της Σύρου, όμως, που είναι ιδιαίτερα κτυπητό λόγω του ιδιάζοντα χαρακτήρα του νησιού, απλώς αναπαράγει το πανελλαδικό μοντέλο τουριστικής «ανάπτυξης» που έχει ήδη δημιουργήσει την (σωστή) εντύπωση ότι δεν κυριαρχούν ευρύτερα πολιτιστικά κριτήρια με βάση τα οποία αποφασίζεται ποιος είναι ο κατάλληλος τουρισμός που δεν θα αλλοιώνει τον χαρακτήρα του τόπου, αλλά ότι οι αποφάσεις αφήνονται στον κάθε ανεύθυνο επιχειρηματία που έχει μοναδικό του κριτήριο την «πάρτη» του, ενώ οι αρχές είναι ιδιαίτερα «χαλαρές» στην εφαρμογή των κανονισμών. Δεν είναι λοιπόν περίεργο που ήδη έχουν δημιουργηθεί τόποι προς αποφυγή στον διεθνή τουρισμό (Φαληράκι, Μάλια κ.λπ.) που όλοι ανήκουν στη χώρα μας. Απόκειται λοιπόν στους πολίτες να «ανακτήσουν τα κοινά αγαθά» και είναι ιδιαίτερα παρήγορο ότι η Σύρος, πέρα από ένα ιδιαίτερα σημαντικό φοιτητικό κίνημα, τώρα απέκτησε και κινήσεις πολιτών που σχεδιάζουν τρόπους να επιβάλουν την πεζοδρόμηση δρόμων στο περίφημο ιστορικό κέντρο της.

[1] Βλ. Για τις συνέπειες της ένταξης, «Παγκοσμιοποίηση, Αριστερά και Περιεκτική Δημοκρατία» (Έλλην. Γράμματα, 2002), κεφ. 9

[2] Βλ. «Κοινή Γνώμη» (14/7/2009). Σε απάντηση του άρθρου αυτού του διευθυντού της δημοσιεύθηκε επιστολή μου, όπου εξέφραζα τις παραπάνω απόψεις. Η παρακάτω ιταμή απάντηση (που χαρακτηρίζει βέβαια τον ίδιο και εξόργισε πολλούς Συριανούς αναγνώστες του) παρατίθεται ασχολίαστη: «Αν ισχύουν όλα όσα αναφέρει και αν είναι τόσο τραγική η κατάσταση στη Σύρο, αναρωτιόμαστε για ποιο λόγο επιλέγει αυτό το νησί για τις διακοπές του. Και εν πάσει περιπτώσει, δε νομίζουμε ότι θα υποδείξει ή θα καθορίσει ποιο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης πρέπει να ακολουθήσει η Σύρος ή το πώς θα διασκεδάζει η νεολαία του νησιού, ένας άνθρωπος ο οποίος έρχεται στο νησί μόνο για ολιγοήμερες διακοπές. Δεν έχει ανάγκη από τέτοιους «προστάτες» η Σύρος.»(!!!)

«Απειλές» *

ΤΑΚΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ

Σε απάντηση της ανάλυσής μου στη «Σαββατιάτικη», όπου ανέφερα «Στη Σύρα κάποιοι επιχειρηματίες, με τη σκανδαλώδη υποστήριξη τοπικής εφημερίδας, απαιτούν το... δικαίωμα στην ηχορρύπανση, δηλαδή το «δικαίωμα» παραβίασης ακόμη και των υπαρχουσών (ελλιπών) ρυθμίσεων για την ηχορρύπανση και τα ντεσιμπέλ», ο διευθυντής της ίδιας εφημερίδας («Κοινή Γνώμη») πρωτοστατεί σε εκστρατεία... αποβολής μου από το νησί και τώρα έφθασε έμμεσα να απειλεί και τη σωματική μου ακεραιότητα με σημερινό του σχόλιο στο facebook του εν λόγω επιχειρηματία, όπου γράφει: «Ο Φωτόπουλος, γράφοντας αυτό το άρθρο στην «Ελευθεροτυπία» έκανε πανελλήνια δυσφήμηση στη Σύρο.

Περιγράφει το νησί ως έναν τόπο που επικρατεί η απόλυτη ανομία και αναρχία σε όλα τα επίπεδα. Ντροπή του που στην καρδιά της τουριστικής περιόδου γράφει τέτοια άρθρα κατά της Σύρου σε πανελλήνιας κυκλοφορίας εφημερίδα. Κι όμως, ο άνθρωπος αυτός βρίσκεται ακόμη στο νησί, κάνει τις διακοπές του κι εμείς τον ανεχόμαστε». (Μάριος) (http://www.facebook.com/group/phm?gid=109371150772).

Τόση αθλιότητα ελλείψει επιχειρημάτων;

* Το κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε στη στήλη "Παρασκήνια" της "Ελευθεροτυπίας" την Τετάρτη 5/8/2009 (http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=05/08/2009&id=70165)

Κοινή Ανακοίνωση Συντονιστικού Σωματείων και Συνδικαλιστών στο Ν. Κυκλάδων / Ένωσης Πολιτών Σύρου «ΕΥΠΛΟΙΑ»

ΓΙΑ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ ΤΗΣ ΣΥΡΟΥ

Τις τελευταίες ημέρες ο γνωστός διανοητής Τάκης Φωτόπουλος, δέχτηκε μιαν απαράδεκτη φασίζουσα επίθεση από ορισμένα ΜΜΕ της Σύρου επειδή άσκησε δημόσια κριτική για κάποια –κατά την γνώμη του- «κακώς κείμενα» της νήσου. Γράφτηκαν πολλά:

«…δεν νομίζουμε ότι θα υποδείξει ή θα καθορίσει ποιο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης πρέπει ν' ακολουθήσει η Σύρος…»

«…Δεν έχει ανάγκη από τέτοιους "προστάτες" η Σύρος»

«…Κι όμως, ο άνθρωπος αυτός βρίσκεται ακόμη στο νησί, κάνει τις διακοπές του κι εμείς τον ανεχόμαστε»

«Να φύγετε... Να πάτε αλλού», «κάντε μας την χάρη και γυρίστε πίσω στο χωριό σας»

Και όμως το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της Σύρου αποτελείται από πρόσφυγες, μέτοικους, ανθρώπους φιλελεύθερους, που δεν χρησιμοποιούν κατά την περίσταση την καταγωγή ή την εντοπιότητά τους. Γιατί γνωρίζουν ότι η εντοπιότητα δεν είναι προσόν και δεν δίνει περισσότερα δικαιώματα σε κανένα. Αντίθετα σ' αυτούς τους διαχωρισμούς ελλοχεύουν οι κοινωνικές διακρίσεις και ο ρατσισμός.

ΚΟΙΝΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

Αναφορικά με το θέμα που προέκυψε από την αρθρογραφία τού διεθνώς γνωστού πολιτικού φιλοσόφου κ. Τάκη Φωτόπουλου σχετικά με την τουριστική ανάπτυξη, καθώς και με τις επώνυμες ή ανώνυμες απαντήσεις και σχόλια στον τοπικό έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο της Σύρου, θα θέλαμε, προκειμένου να συμβάλουμε σε ένα πραγματικό διάλογο στην τοπική κοινωνία, να καταθέσουμε τα ακόλουθα :

1) Έχει αναφαίρετο δικαίωμα ο κάθε πολίτης να εκφράσει τις απόψεις του για ένα ζήτημα (της τουριστικής ανάπτυξης στην προκειμένη περίπτωση), τόσο σε επίπεδο τοπικό όσο και σε επίπεδο της χώρας. Ακόμα περισσότερο έχει αυτό το δικαίωμα ένας πολίτης που είναι γνώστης των πραγμάτων του νησιού. Ένας πολίτης που, από τα γραφόμενά του μπορούμε να συμπεράνουμε ότι, και το αγαπά και νοιάζεται-αγωνιά γι’ αυτό και την πορεία του.

2) Ο κ. Φωτόπουλος στα κείμενα-αναλύσεις του περί τουριστικής ανάπτυξης και αναφερόμενος στο παράδειγμα της Σύρου, αφού αυτό το γνωρίζει και από κοντά, έγραψε για ορισμένα από τα καλά που, κατά τη γνώμη του, έχει η Σύρος αλλά και για ορισμένα από τα κακώς κείμενα του νησιού, πάλι κατά τη γνώμη του. Για τα κακώς κείμενα της Σύρου, τα τοπικά ΜΜΕ της Σύρου δημοσιεύουν, σχεδόν καθημερινά, ρεπορτάζ, καταγγελίες συμβούλων της τοπικής αυτοδιοίκησης και φορέων, επιστολές διαμαρτυρίας πολιτών, κατοίκων ή επισκεπτών του νησιού και για πολύ περισσότερα απ’ όσα ανέφερε ο κ. Φωτόπουλος, τα οποία κάποιες φορές, μάλιστα, γίνονται και ρεπορτάζ στις αθηναϊκές εφημερίδες. Δυσφημούν, λοιπόν, όλοι αυτοί, το νησί ; Μάλλον, όχι. Ένας τόπος δυσφημείται από αυτά τα ίδια τα κακώς κείμενά του και όχι από τη δημοσιοποίησή τους. Δημοσιοποίηση που γίνεται με σκοπό πάντα την εξάλειψη των κακώς κειμένων, την επίλυση προβλημάτων ή βελτίωση καταστάσεων και πραγμάτων. Είναι επομένως, τουλάχιστον, άδικο να καταλογίζεται στον κ. Φωτόπουλο η δυσφήμηση του νησιού.

3) Είναι επικίνδυνο για το δημόσιο διάλογο και την κοινωνία, στην εφημερίδα “ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ” και σε άλλα τοπικά ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης της Σύρου, αντί τεκμηριωμένων απαντήσεων, να δίνονται απαντήσεις και να γίνονται σχόλια του τύπου «…δεν νομίζουμε ότι θα υποδείξει ή θα καθορίσει ποιο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης πρέπει ν' ακολουθήσει η Σύρος…» ή «…Δεν έχει ανάγκη από τέτοιους "προστάτες" η Σύρος» ή «…Κι όμως, ο άνθρωπος αυτός βρίσκεται ακόμη στο νησί, κάνει τις διακοπές του κι εμείς τον ανεχόμαστε» ή «…Κι όπως λέει μια πετυχημένη διαφήμιση "Να φύγετε...Να πάτε αλλού"» ή «κάντε μας την χάρη και γυρίστε πίσω στο χωριό σας» και άλλα αναλόγου ή και χειρότερου ύφους. Επικίνδυνο γιατί έτσι, αφενός δεν μπορεί να γίνει διάλογος, αφετέρου φαίνεται να καλλιεργείται, ανησυχητικά πλέον, ένα κλίμα κυνηγιού μαγισσών και αποδιοπομπαίων τράγων έως εκφοβισμού και απειλών. Επικίνδυνο, επίσης, γιατί φαίνεται να διαχέεται στην τοπική κοινωνία της Σύρου η επικίνδυνη ολοκληρωτική νοοτροπία ότι όποιος διαφωνεί με τα τεκταινόμενα στο νησί, όποιος έχει διαφορετικές απόψεις και ιδέες που ενοχλούν, γίνεται στόχος, δεν είναι δεκτός στο νησί και πρέπει να φύγει είτε με το καλό είτε με το άγριο, με πολύ πιθανά ανεξέλεγκτα αποτελέσματα. Για παράδειγμα μπορεί να αναφερθεί, χωρίς να θέλουμε να κάνουμε αυθαίρετους συμψηφισμούς, ο ξυλοδαρμός νεαρών πολιτικής νεολαίας της Αριστεράς, που έκαναν την ετήσια κατασκήνωσή τους σε κάμπινγκ του Γαλησσά, με λοστούς, αλυσίδες και πτυσσόμενα γκλομπς από ομάδα 25 περίπου Συριανών νέων και για ασήμαντη, μάλιστα, αφορμή (ένα αρκετά ανησυχητικό γεγονός που, μάλλον, δεν έτυχε της δέουσας προσοχής και πέρασε χωρίς σχόλια από την τοπική κοινωνία, παρόλο που είναι και ένα άκρως δυσφημιστικό γεγονός για το νησί).

4) Κατά τη γνώμη μας, δεν υπάρχουν προνομιακοί εκφραστές της τοπικής κοινωνίας και η Σύρος δε μπορεί να ταυτίζεται αυθαίρετα με τα οικονομικά συμφέροντα μιας μικρής ομάδας επιχειρηματιών ή τοπικών παραγόντων, οι οποίοι σε καμιά περίπτωση δεν αντιπροσωπεύουν την εργαζόμενη πλειοψηφία ή τη νεολαία. Ιδιαίτερα στην περίπτωση της νεολαίας, οι «σημερινοί υποτιθέμενοι εκφραστές της» θα πρέπει να γνωρίζουν ότι τα προβλήματα της νεολαίας δεν αρχίζουν και δεν τελειώνουν στο ζήτημα του ωραρίου λειτουργίας των νυκτερινών κέντρων. Όταν η νεολαία του νησιού βρισκόταν στους δρόμους, διεκδικώντας το δικαίωμά της στη μόρφωση και στην ίδια τη ζωή, οι «σημερινοί αντιπρόσωποί» της σιωπούσαν ένοχα ή έβλεπαν με όρους ανοικτής εναντίωσης τον αγώνα της. Η νεανική ανεργία και η ελαστική απασχόληση, σε μια περιοχή με εποχιακή μόνο δημιουργία απασχόλησης λόγω τουρισμού και, μάλιστα, συχνά χωρίς στοιχειώδη εργασιακά δικαιώματα, θα έπρεπε να αποτελέσουν το πραγματικό αντικείμενο της δημόσιας συζήτησης στο νησί σε σχέση με τους νέους και όχι η ανάγκη των επιχειρηματιών για παράταση της λειτουργίας των νυκτερινών τους καταστημάτων. Σε κάθε περίπτωση, η νεολαία έχει τις δικές της συλλογικότητες για να εκφραστεί και δε χρειάζεται μεσάζοντες. Το «νεανικό» δεν εξαντλείται στα κέφια μιας εμπορευματοποιημένης διασκέδασης, που αποτελεί, άλλωστε, το ιδανικό συμπλήρωμα σε μια ζωή χωρίς δικαίωμα στο όνειρο. Η εντατικοποιημένη διασκέδαση είναι η άλλη όψη της ανεργίας και της εργασιακής υπερεκμετάλλευσης. Αν κάποιοι ονειρεύονται για τη Σύρο, μια μικρή Μύκονο, που θα βασιλεύει ο νόμος της νύκτας και των μπράβων θα πρέπει να το πουν ανοικτά και να μην χρησιμοποιούν ως προμετωπίδα τους τη νεολαία.

5) Τι είδους τουρισμό θέλουμε ; Θέλουμε «ήπιο» τουρισμό που να σέβεται το φυσικό και πολιτισμικό περιβάλλον του νησιού ή «άγρια τουριστική ανάπτυξη»; Θέλουμε τουρισμό στα πλαίσια της αειφόρου και βιώσιμης ανάπτυξης ή όχι ; Θέλουμε τον τουρισμό που σέβεται τον άνθρωπο, είτε αυτός είναι κάτοικος του νησιού είτε είναι επισκέπτης ή το μαζικό τουρισμό που ευνοεί τους λίγους εις βάρος της ποιότητας ζωής των πολλών; Θέλουμε ένα τουρισμό που να εξυπηρετεί τα στενά οικονομικά συμφέροντα λίγων ή να εξυπηρετεί ισόρροπα όλη την κοινωνία; Είναι πολλά τα ερωτήματα και πολύ περισσότερες οι απαντήσεις που μπορούν να δοθούν. Ένας δημόσιος διάλογος φαίνεται, λοιπόν, να είναι αναγκαίος πριν οδηγηθούμε σε αδιέξοδες ή ανεξέλεγκτες καταστάσεις (ήδη, σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα, φαίνεται να έχει αρχίσει ένας «πόλεμος» αλληλοσυγκρουόμενων επιχειρηματικών συμφερόντων στο νησί). Ένας διάλογος στην τοπική κοινωνία, στον οποίο, όμως, να μπορούν να συμβάλουν όλοι, κάτοικοι αλλά και φίλοι-επισκέπτες, ασχέτως αν έχουν ή όχι άμεση σχέση με τον τουρισμό, αφού ο τουρισμός επηρεάζει ποικιλοτρόπως όλη την κοινωνία.

Εμείς βλέπουμε τον τουρισμό από την οπτική του εργαζόμενου κόσμου. Τη στιγμή που γιγαντώνεται η βαριά τουριστική βιομηχανία, εις βάρος του φυσικού περιβάλλοντος και της πολιτισμικής ιστορίας και κληρονομιάς ενός τόπου, οι ίδιοι οι εργαζόμενοι και η νεολαία δε μπορούν να πάνε διακοπές, λόγω της παρατεταμένης λιτότητας, της αφαίμαξης του λαϊκού εισοδήματος και της ανεργίας. Οι διακοπές γίνονται ένα μακρινό άπιαστο όνειρο, στο οποίο όλο και λιγότεροι άνθρωποι έχουν πρόσβαση. Παράλληλα, οι ίδιοι οι εργαζόμενοι στον τουρισμό βιώνουν τις χειρότερες μορφές ελαστικοποίησης της εργασίας, συχνά δουλεύοντας ακόμα και με συμβάσεις ημέρας, για να επιστρέψουν μετά την τουριστική περίοδο στην ανεργία και την εξαθλίωση. Στο βαθμό που ο τουρισμός από ένα κοινωνικό αγαθό για όλους, μετατρέπεται σε ένα ακριβό εμπόρευμα, που το εκμεταλλεύεται μια μικρή ομάδα ανθρώπων, θα γινόμαστε διαρκώς μάρτυρες αντι-κοινωνικών φαινόμενων που συχνά βρίσκονται στον αντίποδα των συμφερόντων και των μικρών οικογενειακών τουριστικών μονάδων, που βιώνουν και αυτές, όλο και περισσότερο, την πίεση του αγοραίου ανταγωνισμού. Αν η τουριστική ανάπτυξη αφεθεί στη δυναμική της αγοράς, θα μειώνεται διαρκώς ο αριθμός των τουριστών, θα χειροτερεύουν οι όροι απασχόλησης στον τουριστικό τομέα, θα κλείνουν οι μικρές οικογενειακές τουριστικές μονάδες και θα αλλοιώνεται ο φυσικός και πολιτισμικός πλούτος των ελληνικών νησιών.

Ένας σοβαρός διάλογος, λοιπόν, που θα επικεντρωθεί πάνω σε αυτούς τους άξονες, θα μπορέσει, πιστεύουμε έστω και τώρα, να σχεδιάσει στην πράξη, και όχι μόνο στα λόγια, έναν τουρισμό για το νησί, στα πλαίσια της αειφόρου και βιώσιμης ανάπτυξης, που θα λαμβάνει βεβαίως υπόψη του τις ανάγκες και τα συμφέροντα της εργαζόμενης πλειοψηφίας.

Αύγουστος 2009.

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΟ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΩΝ ΣΤΟ Ν. ΚΥΚΛΑΔΩΝ

ΕΝΩΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΥΡΟΥ «ΕΥΠΛΟΙΑ»

Διαβάστε:

«ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ»

Τουριστική «ανάπτυξη» και πολίτες

Του Τάκη Φωτόπουλου

(ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 1-8-2009)

http://www.enet.gr/?i=arthra-sthles.el.home&id=69024.

«Απειλές» Tου Τάκη Φωτόπουλου
(ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 5-8-2009)
http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=05/08/2009&id=70165

«ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ»

Τάκης Φωτόπουλος: Να μην αλλοιωθεί ο χαρακτήρας της Σύρου