Η "αυτοδιαχειριζόμενη" (και μεταλλαγμένη) Ελευθεροτυπία

Η «αυτοδιαχειριζόμενη» (και μεταλλαγμένη) Ελευθεροτυπία*

Την περασμένη εβδομάδα κυκλοφόρησε ένα δήθεν «απεργιακό» φύλλο με τoν τίτλο «Οι Εργαζόμενοι στην Ελευθεροτυπία», το οποίο προφανώς δεν έχει σχέση με απεργιακό φύλλο αφού τόσο το μέγεθος του (56 σελίδες!), όσο και το περιεχόμενο του (απο το οποίο το πολύ 10% αφορούσε, άμεσα και κυρίως έμμεσα, την απεργία) αλλά και η σελιδοποίηση του (layout) ήταν ενός κανονικού φύλλου της εφημερίδας. Πράγμα βέβαια που σημείωσαν και απεργοί σε σχετικά σχόλια τους στο διαδίκτυο. Επρόκειτο λοιπόν περί «κανονικού» φύλλου της εφημερίδας που προφανώς επιδιώκει να παίξει, δυνητικά, ανταγωνιστικό ρόλο προς την Ελευθεροτυπία που κυκλοφορούσε μέχρι το τέλος Δεκέμβρη, πριν να αρχίσει μια (απόλυτα δικαιολογημένη) απεργία για τα δεδουλευμένα των εργαζόμενων σε αυτή, που είχαν να πληρωθούν κανονικά απο το καλοκαίρι.

Όμως, δεν έλειψαν και βασικοί πρωτεργάτες της «νέας» Ελευθεροτυπίας που την πρόβαλαν και στο εξωτερικό ως παράδειγμα «εργατικού ελέγχου», όπου «η εφημερίδα γράφεται απο τους εργάτες της και έχει στόχο όχι μονο να φέρει στο προσκήνιο τη μάχη των εργατών της αλλά επίσης να είναι μια εφημερίδα που δίνει πραγματικές πληροφορίες, ιδιαίτερα σε αυτή την κρίσιμη εποχή για την Ελλάδα… Με άλλα λόγια οι εργάτες σημειώνουν πρόοδο προς κάποιο είδος αυτοδιεύθυνσης»[1]. Περιττό να αναφέρω ότι τα παραπάνω περί αυτοδιαχείρισης διαψεύστηκαν μετά λίγες μέρες απο τον ίδιο τον εκπρόσωπο των συντακτών της εφημερίδας που έγραψε στο blog του ότι «το φύλλο που βγάλαμε είναι απεργιακό και όχι μια αυτοδιαχειριζόμενη εφημερίδα. Δεν υποκαθιστά την Ελευθεροτυπία, δεν είναι μια διάδοχη της "Ε" εφημερίδα».[2] Άλλωστε, το ότι η «εφημερίδα των εργαζόμενων» δεν έχει σχέση με μια αυτοδιαχειριζόμενη εφημερίδα που θέλει μάλιστα να παίξει και ρόλο εναλλακτικού μέσου προκύπτει άνετα απο τα παρακάτω.

Πρώτον, δεν ήταν βεβαια κάποια συνέλευση των εργαζόμενων που εξέλεξε ποιοι θα ήταν οι αρθρογράφοι (μόνιμοι και έκτακτοι συνεργάτες) του φύλλου (επιλογή που καθορίζει και τη «γραμμή» του) αλλά μια 5μελής συντακτική επιτροπή που λειτουργεί προφανώς ΕΝ ΛΕΥΚΩ, την οποία εκλέξαν (χωρίς βεβαια δικαίωμα ανακλητότητας και παρόμοιες «πολυτέλειες» της αυτοδιαχείρισης) 160 περίπου απο τους συντάκτες, όταν το συντακτικό και μη συντακτικό προσωπικό της εφημερίδας είναι πάνω απο 800). Ακριβώς δηλαδή όπως λειτουργούσε εν λευκώ και η ανάλογη πριν την «αυτοδιαχείριση» συντακτική επιτροπή, με άλλη φυσικά σύνθεση. Ακόμη χειρότερα, η «αυτοδιευθυνόμενη» εφημερίδα κάθε άλλο παρά εικόνα εναλλακτικού μέσου είχε, όπως το παρουσίαζε για παράδειγμα ο συντάκτης του προαναφερθέντες άρθρου που τόνιζε ότι οι αναγνώστες της Ελευθεροτυπίας ενθουσιωδώς περίμεναν την έκδοση του απεργιακού φύλλου, εφόσον «η δικτατορία των αγορών συνοδεύεται απο τη δικτατορία στα μίντια, η οποία κάνει δύσκολη την ανάγνωση και ερμηνεία της ελληνικής πραγματικότητας». Και εξηγούσε μάλιστα ότι, χωρίς τη συναίνεση που είχαν καλλιεργήσει τα μίντια, με βάση το επιχείρημα του Μονόδρομου για το πρώτο μνημόνιο, μπορεί να είχαμε δει τον Ελληνικό λαό να έχει ξεσηκωθεί πολύ νωρίτερα «για να ανατρέψει μια ΠΟΛΙΤΙΚΗ που έχει αποδειχτεί καταστροφική για όλη την Ευρώπη»...

Δεύτερον, το δήθεν εναλλακτικό φύλλο δεν είχε τη παραμικρή σχέση με την προηγούμενη εφημερίδα όσον αφορά το κυριότερο χαρακτηριστικό της που τη διαφοροποιούσε από όλες τις άλλες εφημερίδες, εμπορικές αλλά και κομματικές: την πολυφωνία. Αυτό σήμαινε ότι ακόμη και αν η γραμμή που έβγαινε από τα περισσότερα άρθρα ήταν η γνωστή γραμμή της κεντροαριστεράς και της ρεφορμιστικής «Αριστεράς», αυτό οφειλόταν όχι σε κάποια κατεύθυνση της ιδιοκτησίας ή της διεύθυνσης (μπορώ να δηλώσω ότι ποτέ δεν είχα δεχτεί παρόμοιες πιέσεις στην εφημερίδα αυτή που με φιλοξενεί σαν μόνιμο συνεργάτη από το 1990) αλλά απλά στο ίδιο το πολιτικό προφίλ των συντακτών της. Έτσι, σε αντίθεση με όλες τις άλλες εμπορικές εφημερίδες, πάντα έβρισκαν χώρο στην εφημερίδα αυτή και άρθρα συνεργατών ή ανακοινώσεις οργανώσεων που εξέφραζαν «αντισυστημικές» απόψεις, δηλαδή απόψεις που δεν αποδίδουν π.χ. τα αίτια της σημερινής κρίσης σε κακές «ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ» (όπως ο προαναφερθείς αρθρογράφος), αλλά στο ίδιο το σύστημα της καπιταλιστικής οικονομίας της αγοράς και της αντιπροσωπευτικής «δημοκρατίας». Αντίθετα, στην «αυτοδιαχειριζόμενη» και «εναλλακτική» εφημερίδα των εργαζόμενων όχι μόνο δεν υπάρχει η παραμικρή πολυφωνία, αφού όλα τα άρθρα εκπροσωπούν την παραπάνω γραμμή, αλλά και παρουσιάζονται και απόψεις που παπαγαλίζουν, χωρίς τον παραμικρό αντίλογο, τη γνωστή ΝΑΤΟϊκή προπαγάνδα για Συρία και Ιράν που προετοιμάζει διεθνώς το έδαφος, όπως γινόταν και για τη Λιβύη, για ανάλογη σφαγή σε αυτές τις χώρες ―πάντα για «ανθρωπιστικούς λόγους» βέβαια…

Ένα πιο λεπτομερειακό ξεφύλλισμα του φύλλου επιβεβαιώνει απόλυτα το παραπάνω συμπέρασμα. Σταχυολογώ από την ύλη που, όπως ανέφερα, αποφασίστηκε εν λευκώ από μια ολιγομελή συντακτική επιτροπή χωρίς βέβαια να ρωτηθεί κανένας όχι από τους «εργάτες» αλλά ούτε καν από μια συνέλευση του συνόλου των συντακτών που υποτίθεται την αυτοδιαχειρίζονται! Έτσι, στην πρώτη σελίδα προβάλλονται τα ονόματα όχι μόνο κάποιον μονίμων «ιδρυτικών» συντακτών της, αλλά και κάποιων έκτακτων συνεργατών που όλοι, «κατά σύμπτωση», εκφράζουν την ίδια γραμμή, ενώ στην ίδια σελίδα προβάλλεται επίσης και το κομμάτι με την ΝΑΤΟϊκή προπαγάνδα. Επίσης πρωτοσέλιδα, προβάλλεται αγρίως μια «Πρωτοβουλία 130 διανοούμενων για την κρίση και τη δημοκρατία» που επαναλαμβάνει, («κατά σύμπτωση» πάλι), την ίδια γραμμή: ότι για την κρίση ευθύνονται οι «συντηρητικές ηγεσίες (της ΕΕ) με νεοφιλελεύθερες συνταγές». Και η «λύση» προφανής: «οφείλουμε να εργαστούμε για μια κοινωνική και δημοκρατική Ευρώπη (μέσα από τη «διαμόρφωση ενός ισχυρού μετώπου υπεράσπισης της κοινωνίας και της δημοκρατίας») που θα προβάλλει τις ιστορικές και πολιτικές της αξίες, δίνοντας νέο περιεχόμενο στην παγκοσμιοποίηση»(!). Φυσικά, στην έκθεση αυτή ιδεών της «Πρωτοβουλίας» δεν υπάρχει κουβέντα για το ρόλο της Ευρωζώνης (και ούτε κατά διάνοια βέβαια της ΕΕ) στην κρίση, καθώς και για το καίριο ερώτημα αν προϋπόθεση για την έξοδο από την κρίση είναι η απάντηση στο ερώτημα αυτό (οποιαδήποτε ομοιότητα των θέσεων αυτών με τις αντίστοιχες θέσεις του πιο συντηρητικού κομματιού του ΣΥΡΙΖΑ είναι επίσης «συμπτωματική»). Τέλος, παρόμοιες απόψεις παρουσιάζονται από τις φιλοξενούμενες συνεντεύξεις Ελλήνων και ξένων «ειδικών»…

Στη συνέχεια έχουμε ένα ανώνυμο (αλλά, όπως αποκαλύφθηκε, διά χειρός Ιού) εγκώμιο της ανώνυμης δημοσιογραφίας, επικαλούμενο μάλιστα και επιχειρήματα αντισυστημικών συγγραφέων, από τον Μαρξ μέχρι τον Κατοχικό Ζιούτο, και «ξεχνώντας» βέβαια ότι η ανωνυμία ήταν γι’ αυτούς αναγκαίο όπλο προστασίας από την εξουσία, ενώ σήμερα χρησιμοποιείται κατά κόρον στο διαδίκτυο, (με την προστασία μάλιστα και της προοδευτικής…Αμερικάνικης νομοθεσίας,) σαν μέσο κατασυκοφάντησης και λασπολογίας αντισυστημικών απόψεων. Και αναφέρομαι σε αυτό από προσωπική εμπειρία, διότι ακόμη μαίνεται η ανώνυμη λασπολογία εναντίον μου εδώ και δυο μήνες, ενώ δεν έχω αμφιβολία βέβαια ότι οι ίδιοι και παρόμοιοι θρασύδειλοι κουκουλοφόροι δεν θα τολμήσουν να αντιπαρατεθούν επώνυμα στις παραπάνω απόψεις, ώστε να δοθεί η ευκαιρία στοιχειοθετημένου διαλόγου, αλλά θα προτιμήσουν πάλι την ανώνυμη λάσπη όπου και ευδοκιμούν.

Είναι λοιπόν φανερό ότι κάποιοι πράγματι επιδιώκουν την έκδοση όχι μιας πραγματικά αυτοδιαχειριζόμενης εφημερίδας που πράγματι θα μπορούσε να λειτουργήσει σαν εναλλακτικό ΜΜΕ, αλλά απλά την έκδοση μιας «Ελευθεροτυπίας»-μαϊμού. Απόκειται στους ίδιους τους εργαζόμενους ν’ αποτρέψουν παρόμοιο καταστροφικό ενδεχόμενο, όχι μόνο για τους ίδιους αλλά και γενικότερα για το αναγνωστικό κοινό, στις κρίσιμες μέρες που έρχονται…

* Το άρθρο αυτό, όπως και το επόμενο (28/2/2012), ανήκει στη σειρά των άρθρων που «δεν χωρά» στη νέα μεταλλαγμένη και δήθεν «αυτοδιαχειριζόμενη» εφημερίδα «Οι εργαζόμενοι στην Ελευθεροτυπία».

[1] Moissis Litsis “Workers’ control in Greece: Eleftherotypia’s workers are back with their own newspaper,” Coalition of Resistance (16/2/2012).

[2] Blog εκπρόσωπου συντακτών της Ελευθεροτυπίας (21/2/21012).