Ελευθεροτυπία (10 Οκτώβρη 2009)
Εκλογές και συστημική χρεοκοπία
ΤΑΚΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ
Όπως ήταν αναμενόμενο, τα αποτελέσματα των εκλογών την περασμένη εβδομάδα χαιρετίστηκαν από τις οικονομικές και πολιτικές ελίτ ότι ανοίγουν τον δρόμο στις «δραστικές μεταρρυθμίσεις» που απαιτούνται για να ξεπεραστεί η κρίση. Και ήταν αναμενόμενο, γιατί πράγματι μόνο μια κυβέρνηση που υποκρίνεται την σοσιαλιστική (αν όχι την...αντιεξουσιαστική!) θα μπορούσε να περάσει σήμερα στην Ελλάδα τα μέτρα που απαιτούνται από την Ευρωπαϊκή ελίτ για την ολοκλήρωση της ενσωμάτωσης της οικονομίας στη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση. Φυσικά, το εάν θα μπορέσει τελικά η πολιτική και οικονομική ελίτ, και η νέα κυβέρνηση που την εκφράζει, με τα μέτρα αυτά να αποφύγει τη συστημική (οικονομική και πολιτική) χρεοκοπία είναι μια άλλη ιστορία, η οποία θα κριθεί από την έκβαση της Κοινωνικής Πάλης που φθάνει τώρα στη κρίσιμη καμπή της. Το γεγονός άλλωστε της απόλυτης αυτοδυναμίας που εξασφάλισε το ΠΑΣΟΚ ―η οποία είναι ανάλογη του μεγέθους εξαπάτησης του εκλογικού σώματος― έσπειρε ανέμους που είναι πολύ πιθανό σύντομα να θερίσει θύελλες. Αυτό σημαίνει ότι ο δικομματισμός στην Ελλάδα έχει σάπια θεμέλια γιατί ενώ στην Ευρώπη εναλλάσσονται νεοφιλελεύθερα με σοσιαλφιλελεύθερα κόμματα (τα τελευταία έχουν πάψει απο καιρό να μιλούν για σοσιαλισμό) με καθαρές σχετικά θέσεις, στην Ελλάδα και τα δύο, και ιδιαίτερα οι σοσιαλφιλελεύθεροι, κρύβουν επιμελώς την πραγματική ταυτότητα τους!
Όσον αφορά την οικονομική χρεοκοπία πρώτα, ο διοικητής της ΤτΕ, εκπροσωπώντας την οικονομική ελίτ, περίμενε την εκλογή του κόμματος (που ουσιαστικά επέλεξε το κατεστημένο) για να αποκαλύψει ότι το δημόσιο έλλειμμα προσεγγίζει το 10% του ΑΕΠ, πράγμα που σημαίνει, όπως παρατηρούν ξένοι έγκυροι αναλυτές, ότι η χώρα βρίσκεται στο όριο της οικονομικής χρεοκοπίας, κάνοντας επιτακτική την μείωση του δημοσίου ελλείμματος και αυτού στο ισοζύγιο πληρωμών. Αυτό δεν συνεπάγεται βέβαια ότι οι στόλοι των ξένων δανειστών θα πολιορκήσουν τα λιμάνια μας, όπως στις αρχές του περασμένου αιώνα, για να επιβλέπουν την τήρηση των όρων των νέων δανείων ―που θα χρειαστούν ακόμη και για την πληρωμή μισθών και συντάξεων. Σήμερα, οι οικονομικοί και πολιτικοστρατιωτικοί μηχανισμοί που μπορούν να εξασφαλίσουν την τήρηση των όρων αυτών (οι οποίοι θεμελιώνονται σε σοσιαλφιλελεύθερες «μεταρρυθμίσεις» με στόχο το «νοικοκύρεμα» στο ασφαλιστικό και τον δημόσιο τομέα, την «ελαστική» εργασία κ.λπ.) βρίσκονται ήδη «εντός των τειχών». Η αποκλειστική σύνδεση της οικονομίας με την ανταγωνιστικότητα που σηματοδοτεί η μετονομασία του νέου υπουργείου είναι άλλωστε συμβολική. Κάθε άμεσα ή έμμεσα οικονομική δραστηριότητα (δηλαδή ουσιαστικά σχεδόν κάθε κοινωνική λειτουργία) πρέπει να κρίνεται τώρα με βάση τα κριτήρια της οικονομίας της αγοράς ―από το πως λειτουργεί το ΕΣΥ και οι συγκοινωνίες μέχρι το Πανεπιστήμιο― ενώ ο «πολιτισμός» μας γίνεται τώρα και ρητά τμήμα του φολκλόρ της «βαριάς βιομηχανίας» μας, όπως υποδηλώνει η ονομασία του νέου υπουργείου! Στόχος της νέας σοσιαλφιλελεύθερης κυβέρνησης που έχει πρότυπο τους Αμερικανούς και Βρετανούς σοσιαλφιλελεύθερους (Ομπαμα και Μπλερ/Μπραουν αντίστοιχα) είναι να γίνουν όλα «μπίζνες» που θα λειτουργούν με τα κριτήρια της αγοράς. Και φυσικά όσοι αντιστέκονται στη διαδικασία αυτή και κατεβαίνουν στις δρόμους θα έχουν να αντιμετωπίσουν το Υπουργείο «προστασίας του πολίτη» με όλη την ευγενική πανοπλία του (χημικά, σφαίρες πλαστικές ―αν όχι και πραγματικές― κ.λπ.).
Ακόμη, όσον αφορά την χρεοκοπία του πολιτικού συστήματος, τα αποτελέσματα των εκλογών ήταν σαφή. Όπως έγραφα στο προηγούμενο άρθρο, μολονότι τα πορίσματα του τελευταίου Ευρωβαρόμετρου έδειχναν ότι το 85% των Ελλήνων πολιτών δεν εμπιστεύεται τα πολιτικά κόμματα της χώρας και το 67% δεν εμπιστεύεται τη Βουλή, το πελατειακό σύστημα που εξακολουθεί να ζει και βασιλεύει στη χώρα μας έδωσε τα ποθητά για την ελίτ αποτελέσματα με την εξασφάλιση άνετης αυτοδυναμίας. Όμως η «φύρα» ήταν τεράστια. Στη πραγματικότητα, τα δύο κόμματα εξουσίας, το «λαοπρόβλητο» ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ κατάφεραν να προσελκύσουν μόνο το 30% και το 23% αντίστοιχα των εγγεγραμμένων. Η αιτία είναι βέβαια ότι η διαχρονική ανάπτυξη της αποχής/λευκού/άκυρου που είχα σημειώσει και στις προηγούμενες εκλογές συνεχίζεται ακάθεκτη, παρουσιάζοντας αύξηση της τάξης του 14% μεταξύ των εκλογών 2004 και 2007, και 11% μεταξύ 2007 και σήμερα, με αποτέλεσμα το ποσοστό αυτό να πλησιάζει σήμερα το 32%, έναντι 20% περίπου σε ολόκληρη την μεταπολίτευση μέχρι τις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας! Εάν όμως σε ένα σαφώς πελατειακό σύστημα όπως το Ελληνικό τα κόμματα εξουσίας δεν καταφέρνουν να προσελκύσουν στη κάλπη παρά μόνο το μισό των εγγεγραμμένων, τότε, το πολιτικό σύστημα σίγουρα βρίσκεται σε σοβαρή κρίση.
Όμως, η πολιτική κρίση δεν αφορά μόνο τα κόμματα εξουσίας αλλά και την παραδοσιακή Αριστερά, κοινοβουλευτική και εξωκοινοβουλευτική, η οποία μόλις κατόρθωσε να πλησιάσει το 13% των ψήφων, παρουσιάζοντας μάλιστα και μικρή μείωση της δύναμης της σε σχέση με τις περασμένες βουλευτικές εκλογές. Και αυτό, τη στιγμή που η διεθνής οικονομία της αγοράς αντιμετωπίζει μια πρωτόγνωρη κρίση σαν τη σημερινή, και η Ελληνική οικονομία μια ακόμη χειρότερη κρίση λόγω της στρεβλής «ανάπτυξης» της! Αλλά αυτό δεν είναι μόνο Ελληνικό φαινόμενο. Δεν είναι δηλαδη μόνο η σοσιαλδημοκρατία που έχει καταρρακωθεί παντού από τη στιγμή που υιοθέτησε τον σοσιαλφιλελευθερισμό, ούτε τα οικολογικά κόμματα που έγιναν παντού στήριγμα του συστήματος και απευθύνονται κυρίως στα μεσαία στρώματα που έχουν βασικά λυμένα τα βιοτικά προβλήματα τους (δεν είναι περίεργο ότι οι Οικολόγοι-Πράσινοι παρουσίασαν τη μεγαλύτερη δύναμη στα ...βόρεια προάστια). Κρίση περνά και η παραδοσιακή Αριστερά που είτε προσχώρησε στη μεταμοντέρνα ιδεολογία των «κινημάτων», είτε παρέμεινε προσκολλημένη στα δόγματα και μεθόδους του περασμένου αιώνα. Σήμερα, επομένως, είναι πια επιτακτική η ανάγκη για ένα αντισυστημικο συνολικό πρόταγμα και ένα αντίστοιχο μαζικό κίνημα που θα στόχευε στην ισοκατανομή της πολιτικής, οικονομικής και γενικότερα της κοινωνικής δύναμης μεταξύ όλων των πολιτών, δηλαδή μια πραγματικά αταξική κοινωνία. Μόνο ένα παρόμοιο κίνημα θα μπορούσε να μας ξαναφέρει στη κλασική έννοια της πολιτικής ως αυτοδιεύθυνσης και να οδηγήσει σε έξοδο από την βαθιά και εντεινόμενη συστημική κρίση.
ΥΓ Δεν περίμενα βέβαια από τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που διαχειρίζονται το διαδικτυακό φόρουμ τους ν’ απολογηθούν για τα δυσώδη σχόλια εναντίον μου που φιλοξένησαν σε αυτό ―τα οποία θα μπορούσαν εύκολα να επισύρουν ακόμη και ποινικές κυρώσεις― και για τα οποία αναφέρθηκα στο προηγούμενο άρθρο. Ομολογώ όμως ήταν έκπληξη όταν είδα ότι, ακόμη και μετά την καταγγελία μου, δεν διανοήθηκαν να τα αποσύρουν, προφανώς με την ανοχή του κόμματος. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι, σύμφωνα με την πολιτική δημοσίευσης του Φόρουμ, οι διαχειριστές έχουν δικαίωμα να σβήνουν σχόλια που προσβάλλουν «την ιδεολογία και την αισθητική» τους. Εκτός βέβαια αν ακριβώς αυτήν την «νέα» ιδεολογία και αισθητική (που δεν διαφέρει σε τίποτα από την αντίστοιχη ολοκληρωτικών κομμάτων του παρελθόντος) φιλοδοξεί να εισάγει στην Αριστερά το κόμμα αυτό...