Ελευθεροτυπία (28 Φλεβάρη 2010)
Δημοψήφισμα ΤΩΡΑ για τα ληστρικά μέτρα
Υπάρχει εναλλακτική λύση στην αποικιοποίηση
ΤΑΚΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ
Τα ληστρικά μέτρα που μας επιβάλλει το Διευθυντήριο της Ε.Ε, σαφώς δίνουν την εικόνα μιας πλήρους αποικιοποίησης της χώρας από την υπερεθνική ελίτ. Και δεν πρόκειται απλώς για την εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων συνταγών της ΕΕ, όπως υποστηρίζουν κάποιοι στην Αριστερά. Άλλο πράγμα η εφαρμογή παρόμοιων μέτρων με την τυπική συναίνεση των λαών (όπως στη Βρετανία, Ολλανδία, Σουηδία κ.λπ.) και εντελώς άλλο η αναγκαστική εφαρμογή παρόμοιων μέτρων, όπως συμβαίνει με την Ελλάδα. Ιδιαίτερα, όταν τα μέτρα αυτά δεν έχουν τη παραμικρή λαϊκή νομιμοποίηση, αφού ως γνωστόν το κυβερνών κόμμα εξελέγη με ένα πρόγραμμα που πρόβλεπε εντελώς αντίθετα μέτρα από αυτά που εφαρμόζει σήμερα. Και αυτό, ενώ η ηγεσία του (όπως και αυτή της ΝΔ) είχε πλήρη επίγνωση της κρίσης ―η οποία βασικά είναι χρόνια― και συνειδητά εξαπατούσε τον λαό με την βοήθεια των πολιτικών και οικονομικών ελίτ που ελέγχουν τα ΜΜΕ, οι οποίες ήξεραν ότι μόνο ένα «σοσιαλιστικό» κόμμα που ελέγχει τα συνδικάτα θα μπορούσε να περάσει παρόμοια μέτρα! Ούτε βέβαια μπορεί να παίρνει κανείς σοβαρά υπόψη πληρωμένες δημοσκοπήσεις που επικαλούνται οι ελίτ και δήθεν δείχνουν λαϊκή έγκριση των μέτρων. Όταν η Ελλάδα έχει γίνει πασίγνωστη για το μαγείρεμα των επίσημων στατιστικών στοιχείων (δεν είναι βέβαια μόνη!) αποτελεί κακόγουστο ανέκδοτο η επίκληση των δήθεν αμερόληπτων πορισμάτων των δημοσκοπήσεων και μάλιστα σε ένα τόσο κρίσιμο θέμα για τις ελίτ ―που χρηματοδοτούν τις δημοσκοπήσεις αυτές...
Τα επιβαλλόμενα μέτρα παρουσιάζονται, σε μια μαζική πλύση εγκεφάλου από τις ελίτ, τους «αναλυτές» τους και τα ΜΜΕ, ως αναπόφευκτα. Γεγονός όμως που αληθεύει μόνο εάν πάρουμε δεδομένο το θεσμικό πλαίσιο της σημερινής παγκοσμιοποίησης, δηλαδή τις ανοικτές και απελευθερωμένες αγορές που είναι η απώτερη αιτία, και των συνακόλουθων συνθηκών Μάαστριχτ, Λισσαβόνας, του Συμφώνου Σταθερότητας κ.λπ. Στο πλαίσιο αυτό, η ανταγωνιστικότητα παίζει κρίσιμο ρόλο σε μια εξαγωγική οικονομία που στηρίζει την ανάπτυξη της στην ελεύθερη κίνηση εμπορευμάτων και κεφαλαίου (όπως η Γερμανία και η ...Κίνα). Η δε ανταγωνιστικότητα μιας χώρας εξαρτάται από το χαμηλό κόστος παραγωγής (που είναι συνάρτηση των μισθών, της παραγωγικότητας, της σταθερότητας των τιμών, αλλά και των εργοδοτικών εισφορών/φόρων κ.λπ.). Το Ευρώ λοιπόν δεν μπορεί να διαχωριστεί από το Σύμφωνο Σταθερότητας, όπως ανόητα υποστηρίζει η ρεφορμιστική Αριστερά, γιατί είναι ο συνδυασμός αυτός που, στο δεδομένο θεσμικό πλαίσιο, μπορεί να επιτύχει την νομισματική σταθερότητα και την ανταγωνιστικότητα των αναπτυγμένων οικονομιών στην Ευρωζώνη, εφόσον χωρίς τις πολιτικές συμπίεσης των μισθών, τιμών και συναφών ελλειμμάτων, πράγματι δεν θα μπορούσε η «Ε.Ε. των κεφαλαίων» να επιβιώσει στον ανταγωνισμό με ΗΠΑ, Κίνα κ.λπ. Έτσι, η Ευρωζώνη διαμορφώθηκε με βάση τις ανάγκες οικονομιών όπως η Γερμανική, οι οποίες ελάχιστη σχέση έχουν με τις ανάγκες χωρών όπως η Ελληνική, ή άλλες χώρες στον «Ευρωπαϊκό Νότο».
Το σύνθημα, επομένως, «κατάργηση του Συμφώνου Σταθερότητας» είναι αποπροσανατολιστικό, γιατί ουσιαστικά μεταθέτουμε το θέμα να λυθεί στην ΟΝΕ, όταν θ' αλλάξει ο γενικός συσχετισμός δυνάμεων μέσα σε αυτήν, δηλαδή ...σε τρία τέρμινα. Στο μεταξύ, ο Ελληνικός λαός θα έχει γονατίσει μέσα στην νεοφιλελεύθερη ανέχεια και την ανεργία (που, σήμερα, συνήθως καταλήγει στον συντηρητισμό και την απάθεια, βλ. π.χ. το Βρετανικό παράδειγμα). Αντίστοιχα, το σύνθημα της «απείθειας στην Ε.Ε» καταντά ρητορικό, όταν το κυβερνών κόμμα ελέγχει τα κυριότερα συνδικάτα, από τα οποία άλλωστε προκύπτουν στη συνέχεια επαγγελματίες πολιτικοί στο κόμμα!
Από την άλλη μεριά όμως, θα μπορούσε να προταθεί ένα εναλλακτικό «πακέτο» μέτρων σαν το παρακάτω που, ακόμη και στο υπάρχον σύστημα της οικονομίας της αγοράς και της αντιπροσωπευτικής «δημοκρατίας», θα μπορούσε να εξασφαλίσει:
την έξοδο από τη σημερινή δημοσιονομική κρίση (όχι βέβαια από τη χρόνια οικονομική κρίση που είναι συνάρτηση μακροπρόθεσμων ριζικών αλλαγών στην παραγωγική και καταναλωτική δομή χώρας), χωρίς το σημερινό πετσόκομμα κοινωνικών κατακτήσεων, τη μαζική ανεργία και τη φτώχεια για δεκαετίες,
πραγματική κοινωνική δικαιοσύνη (όχι αυτή που επικαλείται η κυβέρνηση!) για την έξοδο από την κρίση, επιβάλλοντας σε αυτούς που κυρίως ωφελήθηκαν όλα αυτά τα χρόνια από τον υπέρογκο δανεισμό, να πληρώσουν το χρέος από τις πελώριες περιουσίες που συγκέντρωσαν με την φοροδιαφυγή, αισχροκέρδεια κ.λπ.,
τη δημιουργία των προϋποθέσεων για οικονομική αυτοδυναμία (όχι αυτάρκεια) και υπέρβαση του άσκοπου καταναλωτισμού στο μέλλον.[1]
Η θεμελιακή προϋπόθεση για ένα παρόμοιο πακέτο μέτρων είναι η ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας στο οικονομικό επίπεδο που σήμερα έχει καταλυθεί. Αυτό συνεπάγεται την άμεση έξοδο από την Ευρωζώνη ―λύση που προτείνουν ακόμη και ορθόδοξοι οικονομολόγοι του Χαρβαρντ (με άλλο βέβαια σκεπτικό και σαν προσωρινό μέτρο),[2] σε αντίθεση με τις δικούς μας φωστήρες «αριστερούς» διανοούμενους που προβλέπουν τη συντέλεια του κόσμου από παρόμοια ενέργεια! Για να μην είναι όμως οδυνηρή η διαδικασία αυτή, θα πρέπει να συνδυαστεί με ένα συμπληρωματικό «πακέτο» μέτρων όπως τα παρακάτω, που θα γίνουν εφικτά μετά την έξοδο από την ΟΝΕ και τη συνακόλουθη αποδέσμευση μας από το Σύμφωνο Σταθερότητας:
1) λογική υποτίμηση της «νέας δραχμής» που θα εισαγόταν στη θέση του Ευρώ ―πράγμα που θα έκανε φτηνότερο τον τουρισμό και τα εξαγωγικά προϊόντα μας που τώρα υποφέρουν από το ακριβό Ευρώ που επιβάλλει το Διευθυντήριο, ενώ συγχρόνως θα έκανε ακριβότερα τα εισαγόμενα προϊόντα ―πράγμα που θα έδινε σημαντική προστασία στην ντόπια αγροτική και βιοτεχνική παραγωγή. Τα εισαγόμενα είδη πρώτης ανάγκης θα μπορούσαν να επιχορηγούνται (για να μην κτυπηθούν τα λαϊκά στρώματα), με χρήματα από τα έσοδα που θα προέκυπταν από ένα βαρύ επιπρόσθετο φόρο στα εισαγόμενα είδη πολυτελείας, ενώ έλεγχοι στις τιμές θα μπορούσαν να παρεμποδίσουν τις μη απαραίτητες ανατιμήσεις
2) Επαναδιαπραγμάτευση του Χρέους (με την απειλή κήρυξης άμεσης χρεοκοπίας, δηλαδή στάσης των πληρωμών τοκοχρεωλυσίων σε περίπτωση μη αποδοχής της), με στόχο τη σημαντική επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής και την αντιστάθμιση των συνεπειών της υποτίμησης στο υπάρχον χρέος
3) Σταδιακή αποπληρωμή του Χρέους με έσοδα που θα προέλθουν βασικά από ένα άκρως προοδευτικό έκτακτο φόρο ακίνητης και κινητής περιουσίας (π.χ. για περιουσίες πάνω από 1 εκ. Ευρώ, που βρίσκονται είτε στην Ελλάδα είτε σε καταθέσεις του εξωτερικού), με παράλληλη εισαγωγή αυστηρών ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίου, ώστε να σταματήσει η συνεχής εκροή κεφαλαίων των ελίτ που μόνο τους τελευταίους μήνες ξεπερνά τα 10 δις Ευρώ,[3] και να ελεγχθεί η κερδοσκοπία.
Ο συνδυασμός των μέτρων αυτών θα σήμαινε περισσότερες δουλειές και εισοδήματα, καθώς και μείωση της πελώριας ανισοκατανομής εισοδήματος, αντί για την ανεργία, τη φτώχεια και τη μεγαλύτερη ανισότητα που μας καταδικάζουν οι Ευρωπαϊκές και ντόπιες ελίτ. Εάν λοιπόν η πολιτική ελίτ ενδιαφέρεται έστω για τα προσχήματα «δημοκρατικότητας», ας προχωρήσει σε άμεσο δημοψήφισμα για την έγκριση ή απόρριψη των ληστρικών μέτρων, ώστε να συζητηθούν δημόσια οι εναλλακτικές προτάσεις, εφόσον βέβαια εξασφαλιστούν οι όροι απόλυτης ισηγορίας στα ΜΜΕ. Εάν, αντίθετα, η κυβέρνηση επιλέξει τη «νομιμοποίηση» των μέτρων με βάση τις δημοσκοπήσεις, δικαιολογημένα, θα χαρακτηριστεί ―ιδιαίτερα αν αρχίσει να καταφεύγει στη βία για να καταπνίξει τη λαϊκή αντίδραση (όπως ήδη άρχισε να κάνει)― «κοινοβουλευτική χούντα» και θ’ αντιμετωπιστεί ανάλογα...
[1] Βλ. περιοδικό Περιεκτική Δημοκρατία (αρ. 20-21) http://www.inclusivedemocracy.org/pd/ & Η Παγκόσμια Κρίση, η Ελλάδα και το Αντισυστημικό Κίνημα (Κουκκίδα, 2009), κεφ. 14. http://www.inclusivedemocracy.org/fotopoulos/greek/grbooks_koukida_2009/grbooks_koukida_2009.htm
[2] Martin Feldstein, “Let Greece take a eurozone «holiday»,” The Financial Times (16/2/2010). http://www.ft.com/cms/s/0/72214942-1b30-11df-953f-00144feab49a.html
[3] Helena Smith, “Super-rich move billions out as debt crisis overwhelms Greece”, The Observer (7/2/2010). http://www.guardian.co.uk/world/2010/feb/07/greek-rich-pull-out-billions-debt