(Βιβλιοκριτικές στο περιοδικό "Υγεία για Όλους" στο τεύχος Δεκεμβρίου 1997)

 

ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΤΟΥ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΑΙΩΝΑ, ΑΠΟ τη φτωχική σοφίτα του στο Λονδίνο, ένας πρωτοπόρος πολιτικός στοχαστής, ο Καρλ Μαρξ, με τις ανταποκρίσεις του σε αμερικανική εφημερίδα για τις πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη, εφαρμόζει για πρώτη φορά τη νέα μέθοδο ερμηνείας της ιστορίας και τη νέα πολιτική θεωρία του. Τα βιβλία του Ταξικοί αγώνες στη Γαλλία και Η 18η Μπριμέρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη, στα οποία συγκεντρώνει τα κείμενα αυτά, αποτελούν κλασικά έργα της Μαρξιστικής θεωρίας, πρότυπα εφαρμογής του διαλεκτικού υλισμού στο πεδίο της ιστορίας, την κοινωνιολογίας και της πολιτικής.

Στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας του αιώνα μας, και πάλι από το Λονδίνο (που εξακολουθεί, όπως φαίνεται, να είναι το παγκόσμιο κέντρο της οικονομικής και πολιτικής επιστήμης), ένας σύγχρονος πολιτικός στοχαστής, ο Τάκης Φωτόπουλος, με την τακτική ―δεκαπενθήμερη― αρθρογραφία του στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» (και σε πολιτικά - οικολογικά περιοδικά), για τις παγκόσμιες γεωπολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις, εφαρμόζει και συνάμα διατυπώνει, αντίστοιχα, τη νέα ―μεταμαρξιστική κοινωνικοπολιτική θεωρία του, βασικοί άξονες της οποίας είναι η άμεση δημοκρατία και η οικολογική θεώρηση των εξελίξεων που συντελούνται στο τέλος ενός πολυτάραχου αιώνα, σε διεθνές επίπεδο.

Η συγκέντρωση άρθρων, περισσότερων από 100, γραμμένων στη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας, σε ένα τόμο εξακοσίων σελίδων, και μάλιστα σε θεματική διάταξη, ανεξάρτητα από τη χρονική σειρά με την οποία έχουν γραφτεί και δημοσιευθεί, είναι πραγματικά ένα πολύ επικίνδυνο εγχείρημα. Το ότι πετυχαίνει το στόχο του δίνοντας ένα ολοκληρωμένο συνθετικό αποτέλεσμα, οφείλεται στην επιστημονική τεκμηρίωση των κειμένων ―με στοιχεία που καταγράφουν τα οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα των σύγχρονων εξελίξεων― και, προπαντός, στον ισχυρό μεθοδολογικό και ιδεολογικό θα λέγαμε άξονα που διατρέχει όλα τα κείμενα, συνθέτοντας τη, θεμελιωμένη στη ζωντανή πραγματικότητα του πλανήτη, νέα αντίληψη και τη νέα πρόταση για την αυτοδιαχειριζόμενη οικολογική κοινωνία του μέλλοντος.

Η στρατηγική σύλληψη των παγκόσμιων συγκρούσεων και ισορροπιών και η άμεση σύνδεση της πολιτικής με την οικονομία και την κοινωνική συμπεριφορά, δίνουν τη δυνατότητα στον συγγραφέα να διεισδύσει βαθιά στη σύγχρονη πραγματικότητα, διακινδυνεύοντας καινοφανείς εκτιμήσεις και προβλέψεις για τα σημεία κρίσης του παγκόσμιου συστήματος της «νέας τάξης» (Τρίτος κόσμος, Μέση Ανατολή, Ρωσία, Βαλκάνια, Αιγαίο κ.λπ.), αλλά και για την κρίση του σοσιαλφιλελευθερισμού, κυρίως στην Ευρώπη και στις παρυφές του αναπτυγμένου κόσμου. Εκτιμήσεις και προβλέψεις που επιβεβαιώνονται από την πορεία των γεγονότων.

Ξεχωριστή θέση στα κείμενα του νέου βιβλίου του Τ.Φ. έχουν βέβαια τα ιδιαίτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα μας σε στρατηγικό, οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο, και βέβαια, τα σχετικά με την οικολογία και τη λειτουργία της δημοκρατίας προβλήματα, σε διεθνές επίπεδο. Η νέα διεθνής τάξη και η Ελλάδα του Τ.Φ. είναι ένα πρωτοποριακό έργο ενημέρωσης και προβληματισμού όχι μόνο για το χθες και το σήμερα αλλά και προπάντων για το αύριο του σύγχρονου κόσμου.

Γιώργος Βοϊκλής

 

Το βιβλίο «Η νέα διεθνής τάξη και n Ελλάδα» του Τάκη Φωτόπουλου, αποτελεί βαθιά κριτική στην ιδεολογία της παγκοσμιοποίησης και της καθολίκευσης του οικονομικού προγράμματος της νεοφιλελεύθερης συναίνεσης. Αποτελεί, αναμφισβήτητα, μια πολύτιμη συνεισφορά στον εκπεσμένο πολιτικό λόγο και στην ανυπαρξία εναλλακτικού οράματος στη χώρα μας, κάτι που επιτείνει και αναπαράγει την πολύπλευρη κρίση.

Νικόλαος Ντάσιος

Πρόεδρος της Εταιρείας Κοινωνικής και Οικολογικής παρέμβασης Πράσινη Κίνηση