(Παρέμβαση για την εκδήλωση της Κ.Α.Ρ.ΛΑ. στη Λάρισα στις 26
Μαΐου 2004)
Για την εκδήλωση της Κ.Α.Ρ.ΛΑ. στη Λάρισα
ΤΑΚΗΣ
ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ
Σήμερα, περισσότερο παρά ποτέ
άλλοτε στη σύγχρονη περίοδο, φαλκιδεύονται με κάθε τρόπο οι
μεταπολεμικές λαϊκές κατακτήσεις, κυρίως στον οικονομικό και
τον πολιτικό τομέα. Οι κατακτήσεις βέβαια αυτές απλώς
εξασφάλιζαν κάποιες πολιτικές και οικονομικές εγγυήσεις, ή
ελάχιστα όρια, εφόσον η πολιτική και οικονομική αυτονομία
είναι αδύνατη στο θεσμικό πλαίσιο της καπιταλιστικής
οικονομίας της αγοράς και του πολιτικού της συμπληρώματος,
της αποκαλούμενης αντιπροσωπευτικής «δημοκρατίας», που
αναπαράγουν την ανισοκατανομή της οικονομικής και πολιτικής
εξουσίας αντίστοιχα. Σήμερα, όμως, ακόμη και αυτά τα
ελάχιστα όρια υπονομεύονται αποτελεσματικά από τις δομές της
καπιταλιστικής οικονομικής παγκοσμιοποίησης και της
συμπληρωματικής πολιτικής παγκοσμιοποίησης που διαχειρίζεται
η υπερεθνική ελίτ. Το μόνο αντιστάθμισμα σε αυτή τη τάση
υπονόμευσης των λαϊκών κατακτήσεων αφορά την επέκταση
κάποιων κατακτήσεων στον κοινωνικό τομέα που αναφέρονται
στις σχέσεις των φύλων, την αναγνώριση των πολιτιστικών
ταυτοτήτων κ.λπ. Ένα αντιστάθμισμα, που όχι μόνο είναι
βασικά ανώδυνο για τις ελίτ που διαχειρίζονται την
διεθνοποιημένη οικονομία της αγοράς, αλλά και αναγκαίο
συμπλήρωμα της οικονομικής και πολιτικής παγκοσμιοποίησης.
Η υπονόμευση των λαϊκών
κατακτήσεων στον οικονομικό τομέα άρχισε στη δεκαετία του
'70, όταν άρχισαν να υπονομεύονται αποτελεσματικά βασικές
μεταπολεμικές κατακτήσεις όπως ο κοινωνικός μισθός, η
προοδευτικότητα του φορολογικού συστήματος, το δικαίωμα στην
πλήρη απασχόληση, το δικαίωμα της απεργίας, ακόμη και το
δικαίωμα συμμετοχής σε συνδικαλιστικές οργανώσεις. Και όλα
αυτά, έμμεσα, με την απλή θεσμοποίηση, από νεοφιλελεύθερους
και σοσιαλφιλεύθερους σε αγαστή σύμπνοια, των ανοικτών και
απελευθερωμένων αγορών, οι οποίες αναγκαστικά
συνεπαγόντουσαν τις ελαστικές αγορές εργασίας, την
αντικατάσταση του κράτους-πρόνοια από ασφαλιστικά δίκτυα,
την άμεση η έμμεση ιδιωτικοποίηση της Υγείας και της
εκπαίδευσης κ.λπ. Το αναπόφευκτο αποτέλεσμα ήταν η πελώρια
διόγκωση της οικονομικής ανισότητας τόσο μεταξύ Βορρά και
Νότου όσο και στο εσωτερικό της κάθε χώρας όπου
δημιουργούνται μικροί η μεγάλοι Νότοι. Τα νεοφιλελεύθερα
οικονομικά θαύματα τύπου Ιρλανδίας κρύβουν τη μαζική αυτή
αύξηση της ανισότητας και την φαλκίδευση του κοινωνικού
μισθού.
Όμως, η διογκούμενη οικονομική ανισότητα αναπότρεπτα
συνεπάγεται την υπονόμευση των λαϊκών κατακτήσεων και στον
ευρύτερο πολιτικό τομέα, δηλαδή την αντίστοιχη διεύρυνση της
πολιτικής ανισότητας. Το κράτος, αφού έχασε την οικονομική
κυριαρχία του, τώρα χάνει και σημαντικότατο τμήμα της
πολιτικής κυριαρχίας του και η υπερεθνική ελίτ επιβάλλει τη
εξουσία της, είτε μέσω μπλοκ όπως η ΕΕ,
NAFTA
κ.λπ., είτε μέσω της άσκησης ή της απειλής άσκησης
οικονομικής και στρατιωτικής βίας. Στο πλαίσιο αυτό μπορούμε
να δουμε τον πόλεμο κατά της «τρομοκρατίας» σαν ένα μέσο για
την αναπαραγωγή της οικονομικής και συνακόλουθα της
πολιτικής ανισότητας τόσο στο εθνικό όσο και στο υπερεθνικό
επίπεδο. Η αναπόφευκτη συνέπεια του πόλεμου αυτού είναι η
έκρηξη της λαϊκής αντιβίας που βλέπουμε γύρω μας η οποία
στις ακραίες περιπτώσεις, όπως αυτή του εξανδραποδισμού του
Αραβικού έθνους, παίρνει τη μορφή της τυφλής βίας
δημιουργώντας την αφορμή που αναμένει και χρειάζεται η
υπερεθνική ελίτ για την παραπέρα διεύρυνση της πολιτικής
ανισότητας και την ακόμη μεγαλύτερη περιστολή των
κατακτήσεων στο πολιτικό πεδίο.
Το αβίαστο συμπέρασμα είναι
ότι όσο οι δομές της κυριαρχίας παραμένουν τόσο οι λαοί θα
παραδέρνουν μεταξύ, είτε της υποστήριξης της βίας των ελίτ
που πολλοί
―μετά
από την πλύση εγκέφαλου των ΜΜΕ―
την βλέπουν σαν το μοναδικό μέσο εξασφάλισης της ασφάλειας
τους, είτε της υποστήριξης της αντιβίας η οποία τελικά
λειτουργεί σαν μέσο ανατροφοδότησης της βίας. Αυτό όμως δεν
σημαίνει ότι μπορούμε να βάζουμε στο ίδιο τσουβάλι την τυφλή
βία των θυτών και αυτή των θυμάτων, όπως απαράδεκτα κάνει η
ρεφορμιστική Αριστερά, και να βγάζουμε αστήρικτα (αλλά
βολικά για τον ρεφορμισμό μας) συμπεράσματα ότι δήθεν η
διέξοδος από τη σημερινή κρίση θα βρεθεί αν σταματήσει τόσο
η βία όσο και η αντιβία και αρχίσουν όλοι ειρηνικές
διαπραγματεύσεις. Καμία ελίτ δεν πρόκειται να παραχωρήσει
ούτε τμήμα της εξουσίας της με διαπραγματεύσεις αλλά απλώς
θα προσπαθήσει να επιβάλλει με αυτές τους όρους της. Κατά τη
γνώμη μου, μία μόνο διέξοδος υπάρχει. Βραχυπρόθεσμα, η
ανάπτυξη ενός ριζοσπαστικού αντιπολεμικού κινήματος, που με
μαζικές απεργίες και διαδηλώσεις θα αναγκάσει την υπερεθνική
ελίτ να σταματήσει τους πολέμους της και ν' αποσύρει τα
στρατεύματα κατοχής από το Αφγανιστάν, το Ιράκ και την
Παλαιστίνη. Μακροπρόθεσμα, το κίνημα αυτό θα έπρεπε να
μετεξελιχθεί σε ένα κίνημα για μια γνήσια δημοκρατία όπου οι
ίδιοι οι λαοί παίρνουν όλες τις βασικές πολιτικές και
οικονομικές αποφάσεις άμεσα, στο πλαίσιο μιας νέας διεθνούς
τάξης που θα στηρίζεται πάνω στην αρχή της πολιτικής και
οικονομικής ισότητας, η οποία (και μόνο) θα μπορούσε να
εξαλείψει τα ίδια τα αίτια της «τρομοκρατίας». Ο αγώνας για
την κοινωνική αλλαγή που θα οδηγήσει σε μια παρόμοια διεθνή
τάξη βασισμένη στην ισότητα είναι σήμερα επιτακτική ανάγκη
για να βγούμε από τη σύγχρονη βαρβαρότητα.
Τάκης Φωτόπουλος
Λονδίνο, 24/3/04